Digitale betaalrekening bij de centrale bank: een goed idee?

Ton Hermans

24/04/2020

De Nederlandsche Bank komt met een opvallend voorstel. De toezichthouder wil zelf een digitale betaalrekening gaan aanbieden aan consumenten.

Een betaalrekening heb je normaal bij een commerciële bank. Bij DNB, de centrale bank van Nederland die toezicht houdt op onze banken en op ons betaalsysteem, kun je als burger geen bankrekening openen.

Maar daar komt misschien verandering in. DNB doet zelf een voorstel om, bij wijze van experiment, als eerste centrale bank in Europa een rekening aan te bieden aan particuliere consumenten.

Het zou dan gaan om een puur digitale rekening. Je kunt er geen contant geld van afhalen, want de centrale bank hanteert een digitale munt: de zogenaamde CBDC. Dit staat voor central bank digital currency.

Vlucht naar veiligheid

Zo'n digitale munt en rekening van een centrale bank hebben zeker voordelen. Op de eerste plaats is je geld altijd gegarandeerd. Een centrale bank kan niet failliet gaan. Er is dan ook geen depositogarantie tot 100.000 euro zoals bij commerciële banken. Je volledige saldo is veilig en verzekerd, altijd.

Dit moet vooral zorgen voor meer vertrouwen in het financiële systeem. Zeker nu tijdens de coronacrisis zie je een hang naar zekerheid en stabiliteit onder burgers: traditionele banken lijken daardoor plots weer meer in trek, ten koste van de vele neobanken en fintechs die de wereld zouden gaan veroveren met volledig digitale bankrekeningen, gelikte betaalapps en gratis betaalpasjes.

Bankrun voorkomen

In de financiële wereld bestaat de vrees voor een zogenaamde bankrun. Net zoals mensen in crisistijd gaan hamsteren in de supermarkt, zo zouden ze massaal hun geld van de bank kunnen halen. Met alle gevolgen vandien, de hamsterwoede van briefgeld en munten kan verstrekkende economische gevolgen hebben voor iedereen.

Contant geld voelt veilig voor mensen, zeker tijdens een crisis. Een digitale betaalrekening bij een centrale bank zou dat kunnen ondervangen. Er zit maar één belangrijke maar aan, en dat is dat het aanbod in theorie juist ook kan léiden tot een bankrun.

DNB kan dan ook niet zomaar beginnen met het intiatief. Zij heeft toestemming nodig van de Europese Centrale Bank. Keurt de ECB het plan goed, dan wil DNB binnen twee jaar starten met het experiment, zo laat een van de directeuren weten in de Volkskrant.

(door Ton Hermans, Bankenvergelijking, 24 april 2020)